Videotools voor onderwijs op afstand

Vanwege de uitbraak van het coronavirus COVID-19 hebben alle scholen in Nederland de deuren gesloten. Een behoorlijke maatregel, met veel impact op het onderwijs. Zo horen we ook van onze klanten, zoals Landstede, HAN en Hogeschool Windesheim.

Welke videotools helpen je onderwijs op afstand aan te bieden?

• een les (of hoorcollege) geven
• een instructie geven
• vragen beantwoorden
• vergaderen/overleggen

We hebben gehoord dat de meesten op school gebruikmaken van Microsoft Office 365 of G Suite for Education. Daarom duiken we eerst in de mogelijkheden die deze platformen bieden op het gebied van videocommunicatie. Daarna een overzicht van video tools om te overwegen als aanvulling of alternatief.

Als je Microsoft Office 365 of G Suite for Education gebruikt voor afstandsleren

Als je op school gebruikmaakt van Microsoft Office 365, dan heb je de mogelijkheid om met Microsoft Teams te werken. Teams is een tool om te vergaderen, maar kun je ook gebruiken om les te geven.

Als je geen Office 365 hebt, dan werk je waarschijnlijk met G Suite for Education. Via Google Classroom kun je samenwerken met leerlingen, zoals het delen van opdrachten. Wil je video inzetten als communicatiemiddel, dan kun je gebruikmaken van Google Hangouts Meet.

Microsoft Teams en Hangouts Meet lijken behoorlijk veel op elkaar. Beide beschikken over de volgende functies:

• Je hebt de mogelijkheid om (een les) te presenteren
• Je kunt een presentatie volgen
• Je kunt je scherm delen
• Je kunt een opname maken
• Je kunt opnames na afloop delen
• Er is genoeg plek voor alle leerlingen en collega’s om deel te nemen

In welke situaties kun je Microsoft Teams en Google Hangouts Meet gebruiken?

Er zijn allerlei situaties die je als docent dagelijks meemaakt, waarvoor je beide tools kunt gebruiken.

Een les (of hoorcollege) geven
Als je een nieuw onderwerp aan de hele klas wilt uitleggen, is het efficiënt om dit in één keer te doen. Dit kan via Microsoft Teams en Hangouts Meet. Het uitnodigen voor een les werkt snel en simpel. Net als het deelnemen. Met de webcam op jou gericht kom je vervolgens binnen in de huis- en slaapkamers van al je leerlingen.

• Tip: als je iets wilt toelichten, deel dan je beeldscherm.
• Tip: maak een opname van de les en stel die achteraf beschikbaar.

Een instructie geven
Als je langer stil wilt staan bij een lastig onderwerp of een instructie wilt geven, dan kan dat natuurlijk ook.

• Tip: maak een opname van de instructie en stel die achteraf beschikbaar.

Vragen beantwoorden
Je leerlingen liepen eerst gewoon naar je toe of staken hun vinger op, maar dat is nu even niet mogelijk. Voor 1 op 1 gesprekken, maar ook voor het organiseren van een ‘inloopspreekuur’ kun je Microsoft Teams en Hangouts Meet goed gebruiken.

• Tip: wanneer ben je beschikbaar om vragen te beantwoorden? Plan vaste momenten in voor de komende weken en deel die dagen en tijdstippen met je leerlingen. Dat schept duidelijkheid.
• Tip: deel de link naar het ‘vragenuurtje’ op een centrale plek, waar alle leerlingen bij kunnen. Zo kan iedereen zelf bepalen of ie deelneemt of niet.

Vergaderen met collega’s
Ook voor vergaderen met collega’s kun je de tools van Microsoft en Google goed gebruiken. Je hoeft alleen maar een vergadering aan te maken en de link naar de afspraak te delen.

• Tip: maak opnames van vergaderingen en stel die achteraf beschikbaar. Handig voor collega’s die niet aanwezig waren.

Misschien zijn jij en je collega’s nog niet helemaal bekend met Microsoft Teams. Geen probleem, want er staat een hele bibliotheek met instructiefilms voor je klaar. Bekijk alle videotrainingen over Microsoft Teams.

Wil je aan de slag met Google Hangouts Meet, maar ken je het programma nog niet zo goed? Google vertelt je stap voor stap hoe alles werkt. Bekijk training en hulp voor Hangouts Meet.

Andere video hulpmiddelen voor onderwijs op afstand

Misschien heeft jouw school geen Office 365 of Google Education. Of zoek je naar aanvullende of alternatieve hulpmiddelen om onderwijs op afstand aan te bieden. Hieronder vind je een aantal alternatieve videotools om te overwegen.

Je wilt een schermopname maken
Wil je een video opnemen waarbij je ook je beeldscherm kunt laten zien? Gebruik dan een een screen recorder. We bevelen de volgende screencast programma’s van harte aan.

Soapbox is heel eenvoudig om video’s op te nemen, monteren en delen. Het enige wat je nodig hebt, is Google Chrome en een webcam. In de montage kun je 3 beelden continu afwisselen:

• jij bent volledig in beeld
• je beeldscherm is volledig in beeld
• jij en je beeldscherm zijn tegelijk in beeld (een splitscreen)

Als je klaar bent, deel je je video met een hyperlink. Bij de betaalde versie kun je je video’s ook downloaden. Bekijk alle mogelijkheden van Soapbox.

Screencast-O-Matic is een concurrent van Soapbox, maar een stuk uitgebreider. Daarnaast heeft Screencast-O-Matic een duidelijke focus op het onderwijs. Zo kun je je video’s meteen delen in Google Classroom. Tegen betaling krijg je interessante extra’s, zoals tekeningen maken tijdens een opname. Bekijk alle mogelijkheden van Screencast-O-Matic.

Je wilt je leerlingen/collega’s zien en spreken
Wil je je leerlingen of collega’s zien en spreken, maar heb je geen Microsoft Teams of Google Hangouts Meet? Overweeg dan om het snelgroeiende Zoom te gebruiken of het 100% gratis en open source vergaderplatform Jitsi.

Je wilt een boodschap opnemen (zonder schermopname)
Dat kan sowieso met Soapbox, maar het is net zo handig om met je mobiel te doen. Maak het jezelf makkelijk en neem je boodschap in één keer op. Op die manier hoef je niet te monteren en kun je je video in één keer delen. Bijvoorbeeld in een online leeromgeving, maar ook op YouTube en Vimeo.

Je zoekt een oplossing voor een kleinschalige afspraak
Heb je met een beperkt aantal mensen een afspraak? Bijvoorbeeld 3 of 4 man? Overweeg dan ook WhatsApp. WhatsApp heb je onder je duim, en het beeldbellen werkt kinderlijk eenvoudig.

Waar moet je op letten als je in beeld bent?

Tot slot een paar tips om rekening mee te houden zodra de camera aan staat en je in beeld bent.

• Licht: ga met je gezicht naar het raam toe zitten. In ieder geval niet met je rug naar het raam. Anders zien je kijkers door het tegenlicht niet veel meer dan je silhouet 😉 Andere lichttips: open je gordijnen, doe de zonwering omhoog en zet eventueel een plafond-/bureaulamp aan.
• Geluid: zoek een rustige plek op zonder achtergrondgeluid, zoals een studeer-/zolderkamer.
• Achtergrond: kies voor een rustige, neutrale achtergrond. Met weinig tot geen spullen, maar vooral: geen beweging.
• Camerastandpunt: het camerastandpunt is de plaats waar je je laptop neerzet én de hoek ervan ten aanzien van jezelf. Welk camerastandpunt oogt professioneel? En hoe creëer je die voor jezelf?
  • Pak eerst een paar boeken en leg die onder je laptop.
  • Zet je scherm rechtop (i.p.v. schuin) en richt de webcam horizontaal op jezelf.
  • Zorg dat je ogen zich op ongeveer 1/3 van de hoogte van het beeld bevinden (of je mond halverwege)
  • Speel even met de hoogte van de boekenstapel om het gewenste beeld te creëren.
  • Wil je staand presenteren? Gebruik dan een sta bureau of zet je laptop op een andere verhoging, zoals een plank.
• Kader: het kader gaat over de afstand van je laptop ten aanzien van jezelf. Streef naar een medium shot (een beeld waarbij je lichaam tot je middel is te zien) of een medium close up (een beeld tot ongeveer je middenrif).
• Verbinding: een open deur misschien, maar een goede internetverbinding doet wonderen. Voorkom vertraging en blijf een beetje in de buurt van je (modem)router.

Verder verdiepen in onderwijs op afstand?

Wil je je verder verdiepen in onderwijs op afstand? Bezoek dan eens leraar.nl, lesopafstand.nl en vernieuwenderwijs.nl.

Wil je aan de slag met video’s in de klas, maar kun je wel wat hulp gebruiken? Bijvoorbeeld in het filmen, monteren en delen van video’s? Misschien is dan onze Fideo Academy wat voor jou.